Nastał czas pięknej złotej jesieni. Co oprócz pięknej kolorystyki liści się nam z nią kojarzy? Oczywiście: kasztany, żołędzie i dynie. Te ostatnie są symbolem wiecznego życia, płodności i urodzaju. Zarówno w starożytności jak i współcześnie przypisuje się temu warzywu właściwości lecznicze i religijne. W kulturze indiańskiej wykorzystywano ją do produkowania przedmiotów codziennego użytku: misek, naczyń. Przypisywano jej właściwości boskie, według Indian powstały z ciał zmarłych bogów. Wzorowano na niej i jej kwiatach biżuterię a wartością dodaną była funkcja zapewnienia pożywienia.
W Polsce natomiast zadomowiło się anglosaskie Halloween. Mimo że odbiega od naszego tradycyjnego Dnia Wszystkich Świętych – gdzie najważniejsza jest modlitwa za zmarłych, Halloween stała się świetną zabawą dla najmłodszych. Charakteryzują je pająki, trupie czaszki i powycinane dynie. Dlaczego dynia? Stało się tak za sprawą staroirlandzkiej legendy opowiadającej o mężczyźnie imieniem Jack, który za swe skąpstwo po śmierci nie poszedł do nieba, a że zadarł z diabłem to nie chciano go także w piekle. Za karę Jack miał chodzić po świecie aż do Dnia Sądu Ostatecznego z lampionem z ręce. Symbolizująca właśnie skąpca Jacka – dynia, ma usunięty miąższ, wycięte w skórze otwory na oczy i usta oraz świeczkę umieszczoną w środku.
Dynie, które występują w ponad 800 odmianach, to jednak nie tylko materiał na charakterystyczne ozdoby czy pyszne zupy, poniżej zastosowania i ciekawostki, o których być może nie wiecie:
- dynia może zastąpić słód jęczmienny i pszeniczny w produkcji piwa,
- ciasto dyniowe jest jednym z przysmaków, podawanych w Stanach Zjednoczonych przy okazji obchodzenia Święta Dziękczynienia,
- pędy dyni dochodzą do 12 m długości,
- nasiona dyni są uznawane jako afrodyzjak i wpływają na popęd seksualny,
- do rodziny dyniowatych należą do niej takie rośliny jak ogórek czy melon,
- rekordowa waga dyni to 1 054,01 kg,
- do Europy, dynie przywiózł Krzysztof Kolumb,
- olej z pestek dyni działa korzystnie na włosy i skórę, przyspiesza wzrost włosów i paznokci, łagodzi rany,
- maseczka z dyni, pomaga w walce z trądzikiem,
- dynię uprawiano już 3 000 lat p.n.e.,
- skorupa dyni, stosowana była jako misa do noszenia wody,
- zawarty w dyni beta-karoten, zapewnia prawidłowe działanie wzroku, zwłaszcza po zmroku,
- w 100 g dyni, znajduje się tylko 30 kcal, ma jednak wysoki indeks glikemiczny.
Beata Lica-Jędrzejowska
